Het lijkt er nu toch echt van te gaan komen. Nederland heeft tot en met uiterlijk 10 januari 2020 de tijd om het UBO-register in te voeren. UBO staat voor Ultimate Beneficial Owner. Dit is de natuurlijke persoon, die, al dan niet achter de schermen, bij een onderneming of rechtspersoon aan de touwtjes trekt. Volgens de wetgever doet u dit als u een belang van meer dan 25% in bijvoorbeeld een B.V. hebt.
Het UBO-register is het volgende maatschappelijke project om witwassen en financieren van terrorisme tegen te gaan. In deze strijd worden kosten noch moeite gespaard. Na de meldingen van ongebruikelijke transacties, uitgebreide Wwft-checks bij de klantacceptatie e.d. door onder andere banken, accountants en notarissen volgt nu een inbreuk op de privacy van de ondernemer die zijn onderneming via bijvoorbeeld een B.V. drijft. Vanaf 2020 moet hij aangeven wat zijn belang is in een B.V. En het zou mij niet verbazen als dit de eerste stap is naar een volledig openbaar aandeelhoudersregister. De Britten hebben overigens al een dergelijk openbaar register.
Bij het aankondigen van zulke ingrijpende wetgeving wordt er door de adviespraktijk ook gelijk gekeken naar mogelijkheden om de gevolgen te verzachten of helemaal weg te nemen. De meest praktische variant om de gevolgen te voorkomen, is het opheffen van uw B.V. en uw geld in privé stallen, of uw onderneming in privé voortzetten. Dit heeft over het algemeen behoorlijke fiscale gevolgen, los van het gedoe dat u heeft om bijvoorbeeld verzekeringen, bankrekeningen e.d. om te zetten.
Voor de UBO die de onderneming toch via een B.V. wil blijven voortzetten, geldt een meewerkverplichting. Dat wil zeggen dat de UBO alle benodigde informatie over zichzelf moet verstrekken, zodat de B.V. aan de registratieplicht kan voldoen. Dan rest feitelijk alleen de mogelijkheid om UBO-informatie te laten afschermen. De wet biedt deze mogelijkheid. De UBO kan een verzoek tot afscherming van zijn informatie indienen bij de Kamer van Koophandel omdat er bijvoorbeeld risico bestaat op ontvoering, chantage en dergelijke of als de UBO minderjarig of handelingsonbekwaam is.
Een automatische afscherming van informatie over de minderjarige UBO zou niet mogelijk zijn omdat de Europese richtlijn, waarop het UBO-register is gebaseerd, voorschrijft dat per geval, in uitzonderlijke gevallen, om afscherming kan worden verzocht. De Kamer van Koophandel beslist over het afschermingsverzoek en tegen dat besluit staat bezwaar en beroep open. En dat is uw mogelijkheid om de feitelijke registratie uit te stellen.
Het kabinet geeft namelijk aan dat de UBO-informatie niet openbaar is gedurende de periode waarin de UBO een afschermingsverzoek heeft ingediend en hierop nog niet onherroepelijk is beslist. U kunt hierover doorprocederen tot aan de Hoge Raad. Met een beetje geluk kunt u zo uw gegevens tot 2026 afschermen van de buitenwereld.
Jan van Neerbos
Partner belastingadviseur